Taal is cruciaal

Taal is cruciaal

De woorden die we gebruiken hebben effect op hoe we ons voelen.

Je zag het heel duidelijk in het begin van de Corona-periode.

Kranten en social-media berichten spraken veelvuldig over zorgverleners in de frontlinie, die strijden tegen de vijand, het Corona-virus. Er werd triage gedaan. De zorgverleners waren helden waarvoor we applaudisseerden. Er werd en word gesproken in oorlogstaal. Er is een onzichtbare vijand die we met zijn allen moeten verslaan door thuis en op anderhalve meter afstand te blijven.

Veel artsen die ik spreek voelden zich hier ongemakkelijk bij.

Ze zijn blij met de waardering, maar hadden die ook wel gewild toen er nog geen Corona-crisis was. Daarnaast voelen ze zich geen heldhaftige soldaten, maar gewoon professionals die zo goed mogelijk hun werk doen.

 

 Dit soort taalgebruik heeft ook gevolgen voor ons allemaal.

Als we als mensen ‘oorlogs’-woorden horen, dan wordt ons gevaarsysteem getriggerd. We gaan in overlevingsstand en zijn bezorgd om onze veiligheid. We voelen ons angstig en onzeker en gaan bijvoorbeeld hamsteren.

Voor een deel is deze angst natuurlijk en reëel en helpt het ons om ons aan de regels te houden.

Aan de andere kant kunnen we doorschieten in onze reactie. Worden we overmatig bang, zien we geen nuance meer en nemen we geen goede beslissingen. Ons rationele brein wordt als het ware gekaapt door ons emotionele brein. We gaan gekke dingen doen.

Hier speelt het nocebo-effect, het negatieve broertje van het placebo-effect. In beide gevallen krijg je wat je verwacht. In het geval van het placebo iets positiefs. In het geval het nocebo iets negatiefs: door het dreigende taalgebruik worden we onzekerder en angstiger dan nodig is en vermindert ook letterlijk onze weerstand!

De oorlogstaal helpt ons ook niet om beter met het Corona-virus om te gaan: het is geen vijand, die we kunnen verslaan. Virussen zijn nu eenmaal onderdeel van ons ecosysteem en zullen blijven bestaan.

Taal is dus cruciaal.

 

Het helpt ons om onze woorden zorgvuldig te kiezen.

Dus in plaats van:

Crisis
De strijd winnen
Zorghelden
Social distancing
Ik kan mijn vrienden niet zien
Ik ben gedwongen thuis te blijven

Ongewone omstandigheden
Aan het werk zijn
Deskundige, betrokken zorgverleners
Physical distancing
We beschermen elkaar
Ik ben dankbaar dat ik veilig thuis ben

Dat geeft meteen een heel ander gevoel. We ervaren zo meer grip, meer ontspanning en meer mogelijkheden. We staan in de ‘kalme’ stand in plaats van in de gevaarsstand. We kunnen zo beter nadenken, zijn creatiever en kunnen elkaar en onszelf steunen in deze bijzondere tijden.

 

De feiten zijn hetzelfde, maar we kunnen er beter mee omgaan.

 

Bovenstaande geldt ook voor hoe we tegen en over onszelf praten!

Doe je dat op een strenge, kritische, afkeurende manier of op een vriendelijke, begripvolle, ondersteunende manier? Ben jij je eigen innerlijke criticus of coach? Zou je wat je tegen jezelf zegt ook tegen een goede vriendin zeggen?

Wat vertel jij jezelf?

  • Ik ben hier helemaal niet goed in, ik kan niet tegen deze stress.
  • Als ik thuis kom heb ik geen fut meer om de kinderen te helpen met hun schoolwerk, ik ben een slechte moeder of vader.
  • Iedereen verwacht dat ik nu de leiding neem, maar dat kan ik niet, daar ben ik echt niet geschikt voor.
  • ……

Hoe zou dat positiever en aardiger kunnen?

  • Heel veel zorgverleners voelen zich nu net als ik gespannen, het zijn bijzondere omstandigheden.
  • Deze tijden vragen veel energie van mij. Het is logisch dat ik de kinderen dan niet meer kan helpen. Ik kan ze wel een knuffel geven.
  • Ik ben aan het leren om een team aan te sturen. Dat vind ik best lastig en dat is ok.
  • ……

Ook hier geldt dat je gevaarsysteem getriggerd wordt als je kritisch tegen jezelf bent en dat vriendelijke woorden je helpen om in de kalme ‘zorgstand’ te komen.

Kijk eens hoe je de komende dagen wat meer vriendelijke woorden voor jezelf kunt gebruiken en wat het effect daarvan is.

P.S. Kun je daar wel wat hulp bij gebruiken? Dan is het boek ‘Hart voor de dokter’ een aanrader.

Lucht je hart

Lucht je hart

Als zorgverlener kun je het in deze tijden zwaar hebben. En misschien wil je af en toe gewoon even je hart luchten. Bij iemand die met een open mind en een open hart naar je luistert. Een luisterend oor waartegen je gewoon even alles mag zeggen.

Zo’n ‘Lucht je hart’-sessie bieden de professionele luisteraars van Compassion for Care en andere deskundige vrijwilligers en coachingsorganisaties gratis aan alle zorgverleners van Nederland (tenzij een specifieke doelgroep is vermeld). Je mailt een van ons gewoon even voor een telefonische of online afspraak op een tijd die jullie beiden schikt.

Je kunt via e-mail een afspraak maken met een van de volgende luisterprofessionals.

Teamleden van Compassion for Care:

Mail Anouk Bogers
LinkedIn
Stress en Burn out coach, coach IFH huisarts en EIF voor SO, teamcoach, loopbaanbegeleiding bij Bogers Procesbegeleiding

Mail Annemiek Grijpma
LinkedIn
GZ-psycholoog en Orthopedagoog bij Canzo – Zo kan zorg zijn. Zorgt voor de zorgverlener. Zet zich in voor oprecht contact in zorg.

Mail Daphne Wiersma
LinkedIn
Hart aan het Werk ♡ hartcoach, trainer, supervisor, gangmaker

Mail Harriët Messing
LinkedIn 
Coach NLP, ACT, CSR stress + burnout | Trainer Deep Listening, Zelfcompassie en Mindfulness bij Re-Minding Training + Coaching

Mail Marga Gooren
LinkedIn
Coach/trainer voor (vrouwelijke) artsen Bij Aqua & Lime Health Coaching, huisarts np, auteur ‘Hart voor de dokter‘ 

Bij dit aanbod hebben zich aangesloten:

Mail Annemiek Engelen
LinkedIn
Bedrijfspsycholoog / Coach / Mental Check Up psycholoog ARQ IVP / Schrijver Levensportretten

Mail Dinet Koopman
LinkedIn
Klinisch en GZ-psycholoog, Psychotherapeut. EMDR-practioner en Psychotraumatherapeut bij Psychotherapie Meppel

Edith ter Hoeven

Mail Edith ter Hoeven
LinkedIn
Coach | Psycholoog voor mensen met stress en/of vraagstukken in ’t professionele leven bij Edith ter Hoeven

Mail Heleen Elfrink
LinkedIn
Coacht medisch professionals en teams met vraagstukken over (eigen) emoties bij Heleen Elfrink.

Lianne Both

Mail Lianne Both
LinkedIn
Coach/psycholoog: stress & burnout preventie, balans en werkplezier. Ervaring met medisch specialisten (i/o.) / teams.

Mail Marco Kleen
LinkedIn
Klinisch psycholoog GGZ Drenthe + een netwerk van 29 andere vrijwilligers uit coaching en GGZ. Werkdagen 19.30-21.30 uur

Marie-Jose-van-Hoof

Mail Marie-José van Hoof
LinkedInKinder- en jeugdpsychiater, psychotraumatherapeut en orthopedagoge. Zelfstandig gevestigd met haar praktijk iMindU

Marijn Schrieken

Mail Marijn Schrieken
LinkedIn
Lichaamsgericht traumatherapeut | Somatic Experiencing | Polyvagal theory | Embodied zorgen in de zorg

Mail Masja Bijman
LinkedIn 
Trainer en coach bij Well-Bee-Werkt: Veerkracht, Mindful-werken, Mindful-leiderschap, Werkplezier en Stress en Burn-out preventie

Naomi Ehrlich

Mail Naomi Ehrlich
LinkedIn
Psycholoog/trainer/haptotherapeut bij Get2knowme Training & Therapie. Ervaring: trainen/begeleiden artsen Amsterdam UMC.

Mail Natasha Deguelle
LinkedIn
Gynaecoloog (Duitsland), Eigenaar/mindfulnesstrainer voor medisch specialisten en verloskundigen bij MediModus

Mail Rianne Huurnink
LinkedIn
Rianne is huisarts np, gecertificeerd NLP-coach en consultant bij Corion

Simone van den Hil

Mail Simone van den Hil
LinkedIn
Vrijgevestigd psycholoog, stress & burn-out coach/trainer CSR Centrum, teamcoach, trainer Mindfulness en Deep Listening. 

Aanmeldpagina voor gesprek
Coaching voor medisch specialisten (in opleiding)

Mail Coaches voor Medici
Website Coaches voor Medici
Voor artsen (i.o.) in de 1e en 2e lijn en andere                                                               medische beroepsbeoefenaars

Kun of wil je niet wachten op een afspraak, dan kun je ook 24/7 terecht bij De Luisterlijn Je kunt met hen bellen, chatten of mailen.

Voor psychische klachten door je werk in de frontlinies van de zorg kun je in je eigen organisatie terecht bij bijvoorbeeld het Peer Support team, het Bedrijf Opvang Team of de afdeling Medische Psychologie. Is er voor jouw beroepsgroep geen peer support georganiseerd dan kun je tussen 08.30 – 21.30 uur bij het Contactpunt psychosociale ondersteuning voor zorgprofessionals terecht. 

Zelfzorgtips

In het document C4C Overzicht corona-zelfzorg PDF vind je een overzicht van alle flyers, brochures, websites en video’s met tips voor zelfzorg van ziekenhuizen, ministeries, beroepsverenigingen en andere organisaties op een rij. Alle links in de PDF zijn actief en verwijzen je direct naar de online bron.FacebookTwitterLinkedInTumblr

Handige handenwashack

Handige handenwashack

Inmiddels zijn we een aantal weken in ‘Corona-tijd’. De druk op jou als zorgverlener is alleen maar toegenomen en zal nog wel enige tijd aanhouden. Des te belangrijker om goed voor jezelf te zorgen!  Makkelijker gezegd dan gedaan. Daarom deze 5 nieuwe ultrakorte en concrete zelfcompassiehacks.

Kijk maar welke voor jou het beste werkt:

5-Vinger-check

Het is logisch dat je je in deze periode gestrest, onzeker en angstig voelt. Maar check ook even het volgende:

Duim: moet ik iets eten?
Wijsvinger: moet ik naar het toilet?
Middelvinger: heb ik rust (of slaap) nodig?
Ringvinger: moet ik bewegen?
Pink: heb ik contact met een ander nodig?

Honger, dorst, een volle blaas, een gebrek aan ontspanning, beweging en verbinding maken ons onrustig, zetten ons stresssysteem aan. Aan een aantal basale behoeften is niet voldaan en dat laat ons lichaam ons weten. Met deze check leer je daar beter op te letten en uit zorg voor jezelf in actie te komen.

 

Met aandacht omkleden deel 1

Dr. Rick Hanson, psycholoog en auteur van onder andere het boek ‘Veerkracht is een groot voorstander van werken met een intentie. Op zijn website verwoordt hij het zo: Duidelijke intenties zorgen ervoor dat je frontale cortex de vele andere leden van het uitvoerende comité in je hersenen tot de orde roepen en bepalen wat de agenda is voor de taak die je gaat doen. Het is een krachtige en handige manier om iets voor elkaar te krijgen, in je hoofd en hart of in de buitenwereld.

Intentie bij het aantrekken van je (beschermende) werkkleding.

Gebruik het moment van het aantrekken van (beschermende) werkkleding om spanning los te laten en bewust een positieve en krachtige intentie te hebben bij het belangrijke werk dat je gaat doen.

  1. Kies wat je wilt loslaten. Bijvoorbeeld: angst, zorgen, somberheid, spanning of stress.
  2. Terwijl je je gewone kleding uittrekt (of naar de ruimte loopt waar je beschermende kleding aan gaat trekken over je werkkleding), laat je bewust datgene los wat je hebt gekozen. Zeg in jezelf bijvoorbeeld: ‘Ik laat de stress los. Dag stress!’ Adem ondertussen iets langer uit dan je gewend bent. Herhaal dit tot je je kleding aan hebt.
  3. Kies met welke intentie je in het werk wilt staan. Bijvoorbeeld: liefde, aandacht, wijsheid, kracht, ontspanning, steun, verlichting, kalmte, vrede, enthousiasme, energie, verbinding.
  4. Terwijl je je (beschermende) werkkleding aantrekt, adem je bewust de intentie in die je hebt gekozen. Stel je voor dat bij elke inademing de kwaliteit ‘liefde’ (bijvoorbeeld) door je hele lichaam stroomt. Je laadt jezelf op met ‘liefde’. Adem dieper in dan je gewend bent. Herhaal dit tot je je kleding aan hebt.

Werk-ze! Gebruik de kracht van intentie.

 

Met aandacht omkleden deel 2

Intentie bij het uittrekken van je werkkleding

Gebruik het moment van het uittrekken van (beschermende) werkkleding om spanning los te laten en bewust het einde van je werkdag te markeren en de overgang naar huis te maken.

  1. Kies wat je wilt loslaten. Bijvoorbeeld: het beeld van die ene patiënt, je gevoel van machteloosheid, je zorgen over je eigen risico om ziek te worden of mensen die jou dierbaar zijn te besmetten, of….
  2. Terwijl je je kleding uittrekt, laat je bewust datgene los wat je hebt gekozen. Zeg in jezelf bijvoorbeeld: ‘Ik laat de stress los. Dag stress’. Ik laat het beeld op mijn netvlies los en zeg tegen mezelf: ik heb gedaan wat ik kon en het is goed zo. Ik ben okay. Adem langer uit dan je gewend bent. Herhaal dit tot je je kleding uit hebt.
  3. Kies met welke intentie je naar huis wilt gaan. Bijvoorbeeld: liefde, aandacht, wijsheid, kracht, ontspanning, steun, verlichting, kalmte, vrede, voldoening, energie, verbinding.
  4. Terwijl je vervolgens je handen wast, adem je bewust de intentie in die je hebt gekozen. Je stelt je voor dat bij elke inademing de kwaliteit ‘liefde’ (bijvoorbeeld) door je hele lichaam stroomt. Je laadt jezelf op met ‘liefde’. Adem dieper in dan je gewend bent. Herhaal dit tot je klaar bent en je eigen kleding weer aanhebt om naar huis te gaan. Eventueel kun je dit herhalen als je thuis gaat douchen.

Wel thuis! Gebruik de kracht van intentie.

 

Handige Handenwas Hack

Hier sta je dan bij de kraan. Neem even een minuutje de tijd voor jezelf.

  1. Adem een paar keer diep in en uit om even los te komen van wat er is gebeurd en helemaal in dit moment te zijn.
  2. Begin je handen te wassen en doe dat met je volle aandacht. Voel het stromende water op je handen. Ervaar de gladheid van de zeep. Merk de beweging van je armen, handen en vingers op.
  3. Voel dan, terwijl je handen en vingers over elkaar wrijft, de zachtheid en warmte van je huid. Stuur jezelf vriendelijkheid en steun bij elke beweging. Precies zoals je bij een goede vriend zou doen die het moeilijk heeft of een kind dat gevallen is en dat je wilt troosten.
  4. Rond het handen wassen af en stuur een zachte glimlach naar je gezicht (kijk even in de spiegel als je die hebt).
  5. Droog je handen af en ga verder met je volgende taak.

Als we elkaar vriendelijk en liefdevol aanraken komt er oxytocine vrij.
We mogen elkaar nu niet aanraken, maar onszelf wel. Ook dan komt er oxytocine vrij. Oxytocine helpt ons het neurologische gevaarsysteem te kalmeren en rustig en alert te zijn.


Bron: Uvnäs-Moberg, K. et al(2015), Frontiers in psychology, 5, 1529.

 

Positief Parkeren

Tijdens je werkdag heb je waarschijnlijk maar weinig tijd om even op adem te komen. Bouw dus op natuurlijke momenten op een dag vertraging in. Bijvoorbeeld als je je auto parkeert, voor of na een dienst.

  1. Zet de motor af
  2. Leg je handen in je schoot
  3. Adem rustig en diep in en uit
  4. Laat je gedachten afdwalen naar een mooie plek in de natuur
  5. Wat ruik je? Wat hoor je? En wat voel je daar op die mooie rustige plek in de natuur.
  6. Voel even na wat deze oefening doet met je lijf.

Het bewust gebruik maken van je ademhaling in combinatie met het oproepen van een fijn gevoel beïnvloed je hartritme en hierdoor werk je aan herstel. Je lijf kan zo tot rust komen. Je komt letterlijk even op adem en dit verlaagt je dagelijkse stress en spanning. Even een micromomentje van herstel is essentieel als je de rest van de dag aan het rennen en vliegen bent.

Heb je meer behoefte om even  je hart te luchten, kijk dan hier.